Human Resources – Human Beings

Hoe kijken we naar onszelf en zien we anderen? Beschouwen we mensen als hulpbronnen die moeten bijdragen aan doelen van een gezelschap of zien we onszelf en anderen als een bron van kracht en inspiratie in een vitale gemeenschap? 

Human resources
Veel MBA opleidingen besteden aandacht aan Finance, Marketing & Sales, Operations, Business Strategy en ook aan Human Resources. Al deze vakken gaan over ‘dingen’, zoals geld, machines, werkstructuur, strategie en verkoopcijfers. Het vak Human Resources gaat ook over ‘dingen’ en vooral over de vraag hoe we:
– de beste mensen kunnen selecteren
– kosten en opbrengsten van personeel kunnen berekenen
– behoefte aan personeel kunnen plannen
– personeel efficiënt kunnen inzetten
– het beste uit mensen kunnen halen
– anderen kunnen motiveren
– mensen kunnen laten presteren
– de personeelskosten kunnen verminderen
– weerstand tegen verandering weg kunnen nemen.
Mensen zijn ‘verdingd’ tot hulpbronnen, tot ‘resources’ die je moet inzetten om doelen te bereiken die door het hoger management zijn bepaald.

Human Beings
Buiten ons werk gedragen we onszelf zelden als een hulpeloze hulpbron. De meeste mensen zijn zelfstandige wezens met een sociaal bewustzijn. We dragen bij aan het plezier van anderen, worden verliefd, wijzen kinderen de weg naar een zelfstandig bestaan, delen lief en leed, genieten van de natuur, een goed boek of kunst. We laten ons inspireren door anderen, bouwen samen aan een toekomst. We zijn ‘human beings’, WE ZIJN. We zijn er voor anderen, maar we zijn niet van anderen. We doen levenservaring op en veranderen voortdurend, maar we willen niet veranderd worden.

Gemeenschap of gezelschap
Uit Afrika komt het begrip ‘Ubuntu’ wat zoveel betekent als: Ik ben opdat wij ZIJN. Het individu maakt deel uit van de gemeenschap en draagt vanuit eigen kracht bij aan die gemeenschap. Individuen gezamenlijk ZIJN de gemeenschap en samen ZIJN ze de kracht van de gemeenschap. In onze westerse economie gaat het in organisaties meer om een gezelschap die samen een spel spelen met winnaars en verliezers. Human Resource professionals maken te vaak deel uit van dit gezelschapsspel in plaats van dat ze bijdragen aan een sterke gemeenschap die op eigen benen kan staan en die individuen de ruimte laat om gezelschapsbanden te verbreken en nieuwe wegen in te slaan.

Managementopleidingen
Het is bijzonder dat veel managementopleidingen mensen niet als mens maar als hulpbron zien. Om rijkdom te verwerven, verarmen we de relatie met anderen. Het is overduidelijk maar misschien te vanzelfsprekend dat we zonder anderen niet kunnen leven, niet kunnen ZIJN. Het wordt tijd om onze managementopleidingen eens kritisch onder de loep te nemen en stil te staan bij de vraag of we de wereld om ons heen beschouwen als een verzameling objecten of dat we er voor kiezen om onszelf en anderen te beschouwen als subjecten. Objecten kun je probleemloos veranderen, verplaatsen, wegdoen. Objecten, zoals machines, grondstoffen en rapporten, praten niet terug als je ze iets aandoet. Bij subjecten ligt het anders. Subjecten hebben een mening, maken keuzen, spannen samen. Subjecten praten terug, tenzij ze monddood zijn gemaakt. Subjecten dansen als ze de ruimte krijgen. Als we plezier willen toestaan op het werk en talent de ruimte willen geven om zichzelf te ontwikkelen, dan lijkt het verstandiger om mensen niet te zien als human resources maar als human beings.

Are we dancer?
Zijn we hulpbronnen, gevangenen in een gezelschapsspel? Of zijn we mensen met een vrije wil die samen met anderen er iets van maken?
De vraag is mooi verwoord in het nummer ‘Are we dancer?’

2 Responses to Human Resources – Human Beings

  1. Margreet boeren zegt:

    Beste Jaap, een heel herkenbaar blog. Afgelopen vrijdag een mooi voorbeeld gekregen van dit. Organisatie is bezig met een grote vernieuwingsslag; alles moet ineens anders, maar HR werkt niet echt mee. Heeft het altijd al fout gedaan, verkeerde mensen aangenomen, te lang laten zitten, dus organisatie heft nu een ‘probleem’. Maar waar was het bestuur al die tijd? vermoedelijk omdat personeel altijd als object is behandeld en nu ineens als subject wordt gezien.

  2. Marttin Hendriks zegt:

    Beste Jaap,
    Je slaat de spijker op zijn kop. Ik ben benieuwd naar hoe je kijkt tegen de reden(en)/oorzaken van de totstandkoming en instandhouding van dit eigenlijk bizarre paradigma.
    Het lijkt mij vooral gebaseerd op angst. Zoals je zelf stelt, een object praat niet terug, al zijn er stromingen die iets anders beweren. Ze praten in ieder geval niet terug in dezelfde taal.
    En inderdaad, het dansspel is vooral iets gezamenlijks, waarbij gevoel, emotie, passie, energie, luisteren, delen (ook positioneel, wie volgt wie leidt) en genieten. Het blijft me verbazen dat organisatie én mensen er (bewust dan wel onbewust) voor kiezen om langs de zijlijn te blijven staan.

    Met onbevangen groet,

    Martin

Geef een reactie